“Elazığ’ın Su Stratejisi: Keban’dan Taşımaya Karşı Tağar Çayı Projesi”

Tağar Çayı Projesi ile Keban Baraj Gölü Projesi’nin karşılaştırmalı analizi, Tağar Çayı seçeneğinin neden daha öncelikli olduğunu açıkça göstermektedir: Su Kalitesi Tağar Çayı: Tağar Çayı, doğal kaynak sularından beslenmekte olup, içme suyu standardına daha yakın, kimyasal işlem gereksinimi olmayan bir su kalitesine sahiptir. Bu, uzun vadede arıtma maliyetlerini önemli ölçüde azaltacaktır. Keban Baraj Gölü: Keban Baraj Gölü’nden temin edilecek su, göl suyu olması nedeniyle yüksek derecede kimyasal ve fiziksel arıtma gerektirir. Gölün su kalitesindeki dalgalanmalar ve kirlilik riskleri, arıtma tesislerinin sürekli ve yüksek maliyetle çalışmasını gerektirir. 2. Enerji Maliyetleri Tağar Çayı: Tağar Çayı’ndan cazibeyle (yerçekimi ile) su taşınabilir. Bu durum, enerji maliyetlerini asgariye indirir ve sürdürülebilir bir çözüm sunar. Keban Baraj Gölü: Keban Baraj Gölü’nden su temini, yüksek enerji tüketimi gerektiren pompaj sistemleri ile mümkündür. Bu durum hem yatırım maliyetlerini artırır hem de sürekli enerji gideri yükü oluşturur. 3. Elektrik Enerjisi Üretim Potansiyeli: Tağar Çayı üzerinde suyun terfisi aşamasında entegre birkaç hidroelektrik enerji üretim sistemi kurulabilir. Bu sistemler sayesinde hem içme suyu temin edilirken hem de çevre dostu, yenilenebilir enerji üretimi sağlanarak projenin maliyet etkinliği artırılabilir. Bu durum, kuruma enerji gelir katkısı sağlayarak, sürdürülebilir bir su yönetimi modeli oluşturacaktır. 4. Altyapı ve Yatırım Maliyetleri Tağar Çayı: Çayın Elazığ’a yakın konumu ve mevcut doğal akış avantajı, altyapı maliyetlerini düşürmektedir. Daha az boru hattı ve tesis yatırımı gereklidir. Keban Baraj Gölü: Keban Baraj Gölü’nden su taşınması, daha uzun mesafede, yüksek kapasiteli pompaj sistemleri ve boru hatları gerektirir. Bu da proje maliyetini artırır. 5. Ekolojik ve Çevresel Etkiler Tağar Çayı: Tağar Çayı’ndan su alınması, doğru planlama ile bölgenin ekolojik dengesine zarar vermeden gerçekleştirilebilir. Keban Baraj Gölü: Keban Barajı’ndan su alınması, gölün ekosistem dengesini etkileyebilir ve bölgedeki balıkçılık faaliyetlerini olumsuz etkileyebilir. 6. Uzun Vadeli Fayda Tağar Çayı: Daha düşük enerji maliyetleri ve arıtma giderleri sayesinde uzun vadede ekonomik ve sürdürülebilir bir çözümdür. Keban Baraj Gölü: Yüksek enerji ve bakım maliyetleri, bu çözümü uzun vadede daha maliyetli ve sürdürülemez hale getirebilir. Çağrımız: Tağar Çayı Projesi Dikkate Alınmalı Bu kapsamda DSİ 9. Bölge Müdürü Sebahattin Şamcı ziyaret edilerek Tağar Çayı Sulama Raporu kendisine sunuldu. Görüşmede, bölgedeki sulama projeleri ve su kaynaklarının etkin kullanımı konusunda detaylı görüş alışverişinde bulunuldu. Müdürlük yetkililerinin konuya ilişkin değerlendirmeleri ve yapılabilecek çalışmalar ele alındı. Elazığ’ın içme suyu sorununu çözmek için en doğru seçeneğin Tağar Çayı’ndan İçme Suyu Temini Projesi olduğuna inanıyoruz. Bu projeyi bir kez daha tüm ilgili kurumların dikkatine sunuyor ve karar vericileri, bu konuda daha derinlemesine bir değerlendirme yapmaya davet ediyoruz. Tağar Çayı’ndan su temini, hem kısa vadede bölge halkına ekonomik bir çözüm sunacak hem de uzun vadede Elazığ’ın su kaynaklarını sürdürülebilir şekilde yönetmesine imkan sağlayacaktır. Bu nedenle, Devlet Su İşleri (DSİ) ve ilgili tüm kamu kurumlarının, Keban Baraj Gölü Projesi yerine Tağar Çayı Projesi’ni önceliklendirmesini talep ediyoruz. Hazar Stratejik Araştırmalar Merkezi olarak, kamuoyu ile de ayrıntısını paylaştığımız bu konunun takipçisi olacağımızı ve Elâzığ halkının menfaatlerini gözeten projelerin hayata geçirilmesi için çalışmaya devam edeceğimizi kamuoyuna duyururuz. Elazığ’ın Sürdürülebilir Su Geleceği: Çemişgezek Tağar Çayı Cazibe Suyu Raporu Elâzığ, zengin su kaynaklarına yakınlığıyla bilinse de şehir merkezinde sürdürülebilir ve kesintisiz içme suyu temini konusunda çeşitli sorunlarla karşılaşmaktadır. Çemişgezek Tağar Çayı’ndan doğal cazibe ile su taşıma projesi, bu ihtiyacı karşılamak ve Elazığ’ın su yönetiminde devrim niteliğinde bir adım atmak için geliştirilmiştir. Tağar Çayı’na yapılan hidroelektrik santralin de projeye entegre edilmesiyle hem enerji maliyetleri sıfıra indirilecek hem de çevresel sürdürülebilirlik sağlanacaktır. Elazığ’da içme suyu probleminin nedenleri genelde şu faktörlerle ilişkilendirilebilir: Kuraklık ve azalan yağışlar: İklim değişikliği, mevcut su kaynaklarını tehdit ediyor. Yetersiz altyapı: Mevcut su altyapısının eski ve verimsiz olması. Kayıp ve kaçaklar: Su dağıtım sisteminde kayıplar ve sızıntılar büyük bir sorun oluşturuyor. Arıtma tesislerinin yetersizliği: Mevcut tesislerin kapasitelerinin artan nüfusu karşılamada yetersiz kalması. Projenin Amacı ve Hedefleri  Elazığ’ın İçme ve Sulama Suyu İhtiyacını Karşılamak: Şehir merkezi ve kırsal bölgeler için temiz, kesintisiz içme suyu sağlamak. Tarımsal sulama için uygun su teminini gerçekleştirmek. Enerji Verimliliğini Maksimuma Çıkarmak: Tağar Çayı’nın doğal cazibesini kullanarak enerji maliyetlerini sıfıra indirmek. Hidroelektrik santral ile entegre bir sistem kurarak enerji fazlasını şebekeye kazandırmak.  Uzun Vadeli Sürdürülebilirlik Sağlamak: Modern altyapı ile su kaybını minimuma indirerek çevresel sürdürülebilirliği desteklemek. 50 yıl boyunca bakım gereksinimi düşük bir sistem inşa etmek. Projenin Temel Özellikleri  Su Kaynağı: Çemişgezek Tağar Çayı: Yüksek debisi ve düzenli akış kapasitesiyle içme ve sulama suyu ihtiyacını karşılayabilecek potansiyele sahiptir. Çayın üzerine inşa edilen hidroelektrik santral, suyun cazibesiyle taşınmasını destekleyecektir. Teknik Çözüm: Su, cazibe ile doğrudan Elâzığ şehir merkezine ve sulama bölgelerine taşınacaktır. Enerji maliyetleri sıfır olacak şekilde tasarlanmış kapalı boru sistemi kullanılacaktır.  Tünel ve Boru Sistemleri: Çemişgezek’ten Elazığ’a uzanan yaklaşık 35-40 km uzunluğunda bir isale hattı. Boru çapı: Minimum 1.200 mm, su talebine göre artırılabilir. Su kayıplarını önlemek için yüksek dayanıklılığa sahip HDPE veya çelik borular tercih edilecektir. Teknik Analiz ve Uygulama  Mesafe ve Yükseklik Farkı Mesafe: Çemişgezek Tağar Çayı ile Elâzığ şehir merkezi arasındaki mesafe yaklaşık 35-40 km. Yükseklik farkı: Tağar Çayı’nın çıkış noktası ile Elâzığ şehir merkezi arasındaki doğal eğim, cazibeyle su taşınmasına uygun. Hidrolik Sistem ve Kapasite Günlük İçme Suyu İhtiyacı: Elazığ’ın yaklaşık 400.000 nüfusu için kişi başı 150 litre/gün su ihtiyacı temel alınarak günlük 60.000 m³ su kapasitesi hedeflenmiştir. Sulama Suyu Kapasitesi: Tarımsal araziler için yılda 20-30 milyon m³ sulama suyu sağlanması planlanmaktadır.  Malzeme ve Sistem Seçimi Boru Hattı: Uzun ömürlü HDPE veya çelik borular. Arıtma Tesisi: 70.000 m³/gün kapasiteli ileri arıtma sistemi. Depolama: Şehir merkezinde ve kırsalda 5-10 bin m³ kapasiteli su depoları.  Yenilikçi Sistemler Hidroelektrik santralden gelen enerji, proje kapsamında yedek enerji kaynağı olarak kullanılacaktır. Kapalı sistem sayesinde su kayıpları minimuma indirilecektir.  Finansman Kaynakları Devlet Desteği: DSİ, İl Özel İdaresi. Uluslararası Fonlar: Avrupa Birliği, Dünya Bankası su yönetimi fonları. Kamu-Özel İş birliği (PPP): Özel sektör yatırımları. Projenin Şehrimize Katkıları  Kesintisiz Su Temini: Elâzığ halkının içme suyu sorunu tamamen çözülür. Tarımsal üretim, sulama suyu kaynaklarının artışıyla desteklenir.  Enerji Verimliliği: Cazibe sistemi sayesinde enerji maliyetleri sıfırlanır. Hidroelektrik santralden üretilen enerji şebekeye entegre edilerek ekonomik kazanç sağlanır.  Çevresel Sürdürülebilirlik: Kapalı sistemle su kayıpları önlenir. Doğal kaynaklar korunarak çevresel etkiler minimuma indirilir.  Ekonomik Kalkınma: Proje, istihdam yaratır ve Elazığ’ın altyapısını güçlendirir. Tarımsal üretimde artış sağlanarak yerel ekonomiye katkı yapılır. Uygulama Yol Haritası  Fizibilite ve Araştırma Aşaması Tağar Çayı’ndan Elazığ’a kadar olan güzergâhın detaylı analizleri. Topografik ve hidrolik ölçümler. Çevresel etki değerlendirmeleri.  Teknik Altyapı Tasarımı İsale hattı güzergâhı ve boru çapı hesaplamaları. Su arıtma tesisinin yeri ve kapasitesinin belirlenmesi.  İnşaat ve Montaj Aşaması Tünel açma, boru döşeme ve depo yapımı. Arıtma tesisinin inşası ve test süreçleri.  Test ve Devreye Alma Su kalitesi testleri ve cazibe sisteminin verimlilik analizi. Güzergâh boyunca su kaybı kontrolleri.  Operasyon ve Bakım Düzenli bakım ekiplerinin oluşturulması. Sistemin uzun vadeli çalışmasını sağlayacak izleme mekanizmalarının kurulması.   Sonuç Çemişgezek Tağar Çayı Cazibe Suyu Projesi, Elazığ’ın uzun vadeli su ihtiyaçlarını karşılamak ve enerji verimliliğini artırmak için hayati bir projedir. Bu proje, şehrimizin altyapısını güçlendirecek, çevresel sürdürülebilirliğe katkı sağlayacak ve ekonomik kalkınmayı destekleyecektir. Proje Önerisine Eklenebilecek Unsurlar  Akıllı Su Yönetim Sistemi: Su akışını, tüketimi ve kaliteyi izlemek için IoT (Nesnelerin İnterneti) tabanlı bir sistem kurulabilir. Akıllı ölçüm cihazları, su israfını önleyerek verimliliği artırabilir.  Yerel Tarımsal Üretim Modeline Katkı: Sulama suyu desteğiyle Elazığ’da bölgeye özgü ürünlerin üretimi teşvik edilebilir (örneğin üzüm, ceviz veya meyve bahçeleri). Su teminiyle birlikte yeni tarım kooperatifleri kurulabilir ve çiftçiler için rehberlik hizmetleri sunulabilir.  Turizm ve Rekreasyon Potansiyeli: Projenin görsel ve çevresel etkisi, Çemişgezek ve Tağar Çayı etrafında doğa turizmini teşvik edebilir. Hidroelektrik santral çevresine küçük bir rekreasyon alanı (piknik alanları, yürüyüş yolları) planlanabilir.  İklim Değişikliği ve Su Güvenliği Stratejisi: Proje, Elazığ’ın kuraklık riskine karşı hazırlık stratejisi olarak da sunulabilir. Suyun aşırı sıcaklık dönemlerinde kritik sektörlere yönlendirilmesi (örneğin, sağlık tesisleri ve tarımsal üretim).  Eğitim ve Farkındalık Çalışmaları: Elâzığ halkına su tasarrufu bilinci kazandırmak için eğitim kampanyaları düzenlenebilir. Projenin faydalarını tanıtmak ve yerel halkın sahiplenmesini sağlamak için seminerler ve etkinlikler planlanabilir.  Finansman Alternatifleri: Yeşil Sertifikalar ve Karbon Kredisi: Proje kapsamında sürdürülebilir su temini ile karbon ayak izini azaltmak, uluslararası fonlardan ek finansman sağlanmasına olanak tanıyabilir. Kamuoyu Katılımı: Su altyapısı için yerel halktan veya özel sektörden gönüllü katkılar alınabilir (örneğin, su hatları için bölgesel sponsorluklar).  Entegre Altyapı Planı: Proje kapsamında sadece su taşıma değil, aynı zamanda kırsal bölgelerdeki kanalizasyon altyapısı ve yağmur suyu toplama sistemleri de entegre edilebilir.